Σε μια εποχή στην οποία το επιχειρηματικό περιβάλλον γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκο και αυστηρότερα ρυθμισμένο, συνδυαστικά με την ελληνική πραγματικότητα του δαιδαλώδους νομοθετικού πλαισίου, η ασφάλιση ευθύνης διευθυντών και στελεχών (D&O Liability Insurance) έχει καταστεί απαραίτητη δικλίδα ασφαλείας για εταιρείες κάθε μεγέθους, εισηγμένες ή μη. Σκοπός της συγκεκριμένης ασφάλισης είναι η προστασία των προσωπικών περιουσιακών στοιχείων των διευθυντών και των στελεχών μιας εταιρείας σε περίπτωση που κατηγορηθούν για πραγματικές ή φερόμενες άδικες πράξεις κατά την άσκηση των διοικητικών τους καθηκόντων. Διασφαλίζεται, συνεπώς, ότι τα εκάστοτε διοικητικά μέλη μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις χωρίς τον διαρκή φόβο της προσωπικής οικονομικής απώλειας από απαιτήσεις που προκύπτουν από τον εταιρικό τους ρόλο.
Είναι ήδη αρκετά συχνό φαινόμενο στελέχη να λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τους την ύπαρξη ενός σχετικού ασφαλιστηρίου συμβολαίου, προκειμένου να ενταχθούν στο διοικητικό συμβούλιο μιας εταιρείας ή να αναλάβουν εκτελεστικούς ρόλους, καθώς γνωρίζουν ότι υπάρχει ένα «δίχτυ προστασίας» απέναντι σε κάθε πιθανή νομική –ή μη– εμπλοκή. Θα πρέπει δε να σημειώσουμε ότι η απαίτηση εναντίον τους μπορεί να προέλθει από τον οποιονδήποτε –πελάτη, ανταγωνιστή, μέτοχο, υπάλληλο, ακόμη και από την ίδια την εταιρεία που υπηρετούν.
Τι καλύπτει όμως ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο D&O;
Οι τυπικές δύο καλύψεις, εν αρχή, είναι οι κάτωθι:
- Side A: Ευθύνη διευθυντών και στελεχών
Κάλυψη των ασφαλισμένων προσώπων για απαιτήσεις που ασκήθηκαν εναντίον τους, εκτός εάν η εταιρεία είναι υποχρεωμένη να τα αποζημιώσει.
- Side B: Κάλυψη της εταιρείας για την επιστροφή εξόδων
Κάλυψη της εταιρείας για απαιτήσεις που ασκήθηκαν εναντίον των ασφαλισμένων προσώπων και είναι υποχρεωμένη η ίδια να τα αποζημιώσει, βάσει του εφαρμοστέου δικαίου.
Τα παραπάνω συμπληρώνονται από επεκτάσεις όπως η ευθύνη εξωτερικών διευθυντών (σε κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες), τα κόστη έκτακτης ανάγκης, μέτρα αποφυγής πιθανής απαίτησης, επίσημες έρευνες εταιρικών υποθέσεων/ασφαλισμένων προσώπων και έξοδα εγγυήσεων, ζημία φήμης κ.ά.
Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό είναι και το γεγονός ότι στα ασφαλισμένα πρόσωπα συγκαταλέγονται και σύζυγοι, κληρονόμοι, κηδεμόνες και νόμιμοι εκπρόσωποι των ασφαλισμένων προσώπων.
Στις πιθανές απαιτήσεις συμπεριλαμβάνονται αξιώσεις (χρηματικές αλλά και μη χρηματικές) κατά των ασφαλισμένων προσώπων, αστικές, ποινικές, διοικητικές (πρόστιμα) ή πειθαρχικές διαδικασίες, απαιτήσεις που προκύπτουν από την εταιρική ευθύνη για θανατηφόρα περιστατικά, καθώς και απαιτήσεις που εμπίπτουν σε ευθύνη για παράβαση εργασιακής πρακτικής (Employment Practices Liability).
Παρόλο όμως που η συγκεκριμένη ασφάλιση εστιάζεται περισσότερο στα πρόσωπα (τα οποία καλύπτονται κάτω από όλα τα μέρη ενός σχετικού ασφαλιστηρίου συμβολαίου), και όχι στην εταιρεία, υπάρχουν σημαντικές επεκτάσεις που διασφαλίζουν και την ίδια την επιχείρηση, όπως:
- Side C: Entity Securities Liability
Κάλυψη της εταιρείας για απαιτήσεις που αφορούν μετοχές της ή άλλα διαπραγματεύσιμα χρεόγραφα. Αφορά μόνο εισηγμένες εταιρείες.
- Entity EPLI: Κάλυψη της εταιρείας για παραβάσεις εργασιακής πρακτικής
Ειδικότερα για τις απαιτήσεις που αφορούν παράβαση εργασιακής πρακτικής, οι αξιώσεις μπορούν να εγερθούν από πρώην υπαλλήλους, υφιστάμενους ή/και μελλοντικούς. Στη σύγχρονη εποχή, στην οποία υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση αλλά και πληροφόρηση σε σύγκριση με το παρελθόν, οι εργαζόμενοι είναι ολοένα και περισσότερο ενήμεροι για τα δικαιώματά τους και δεν διστάζουν να τα διεκδικήσουν. Έτσι, είναι πολύ συχνό να καταγγέλλονται φαινόμενα παρενόχλησης, εχθρικού περιβάλλοντος εργασίας, παράνομων απολύσεων, διακρίσεων, παραβιάσεων συμβάσεων εργασίας, στέρησης προαγωγής, αντιποίνων κατά υπαλλήλων που καταγγέλλουν αθέμιτες πρακτικές, αμέλειας κατά την αξιολόγηση προσωπικής απόδοσης, εργασιακής παραβίασης νομοθεσίας για την προστασία προσωπικών δεδομένων, διαπόμπευσης και συκοφαντικής δυσφήμισης υπαλλήλων κ.ά. Επιπλέον, είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι σχετικές καταγγελίες, πλέον, δημοσιοποιούνται (π.χ. σε blogs, social media κ.λπ.) και κατ’ επέκταση παίρνουν μεγάλες διαστάσεις, που μπορεί να έχουν σοβαρό αντίκτυπο τόσο στα στελέχη όσο και στην ίδια την εταιρεία και τη φήμη της.
Τα παραπάνω ενδεικτικά μπορούν να καλυφθούν από την ασφάλιση ευθύνης διευθυντών και στελεχών, που, σε συνδυασμό με την επέκταση entity EPLI, συμβάλλει στην ολοκληρωμένη προστασία της επιχείρησης, αλλά και της διοίκησής της. Ωστόσο, ενώ όλο και περισσότερες επιχειρήσεις εξοικειώνονται με τις ως άνω έννοιες, πολύ συχνά, οι μικρότερες εταιρείες αισθάνονται ότι η έκθεσή τους σε αυτόν τον τομέα είναι περιορισμένη, ίσως λόγω του «οικογενειακού» περιβάλλοντος που συχνά παρατηρείται στις εταιρείες αυτού του μεγέθους. Κι όμως, είναι οι μικρότερες –ή έστω μεσαίου μεγέθους– εταιρείες που ίσως διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς, ακριβώς λόγω των περιορισμένων πόρων τους (σε σύγκριση πάντα με τις μεγαλύτερες ή/και πολυεθνικές εταιρείες), πιθανόν να μη διαθέτουν πλήρως στελεχωμένα και έμπειρα τμήματα ανθρώπινου δυναμικού.
Η ασφάλιση D&O, με τις περιγραφόμενες ανωτέρω καλύψεις, προσφέρει σημαντική οικονομική προστασία και σταθερότητα για την εταιρεία και τα στελέχη της, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των εκάστοτε επενδυτών και τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης επιτυχίας. Ενισχύει τη φήμη και την αξιοπιστία της εταιρείας, ειδικά σε μια εποχή κατά την οποία η εταιρική υπευθυνότητα ελέγχεται έντονα, καθώς η κάλυψη αυτή αποδεικνύει τη δέσμευση της εταιρείας για χρηστή διακυβέρνηση και ηθικές πρακτικές. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για τους επενδυτές, τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους πελάτες, οι οποίοι δίνουν όλο και μεγαλύτερη προτεραιότητα στη διαφάνεια και στην υπευθυνότητα.
Συνολικά, η ασφάλιση ευθύνης διευθυντών και στελεχών δεν είναι απλώς ένα μέτρο προστασίας, αλλά και μια στρατηγική επένδυση στη μελλοντική ανθεκτικότητα και φήμη της εταιρείας.