Άρθρο του κ. Στέφανου Στεφανίδη που δημοσιεύτηκε στο Broker’s Time 50*
*Ο κ. Στεφανίδης είναι Διευθυντής Τομέα Ασφαλιστικών Λειτουργιών Ασφαλίσεων Ζημιών ERGO
Οι αναφορές στην οικονομική κρίση που ταλαιπωρεί τη χώρα μας την τελευταία δεκαετία είναι τόσο συχνές όσο και δυσάρεστες. Το ΑΕΠ της χώρας είναι σε πτώση από το 2009 και το ποσοστό ανεργίας κινήθηκε σε αντίθετη πορεία από το 8% περίπου το 2007, σε επίπεδα άνω του 20% σήμερα.
Από το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη η ασφαλιστική αγορά, η οποία δέχτηκε τόσες πιέσεις, ώστε να εμφανίζει συνολική παραγωγή ασφαλίστρων στα επίπεδα του 2004, δηλαδή γύρω στα 3,9 δισ. ευρώ.
Πέρα από τα μακροοικονομικά θέματα της Ελλάδας και την παρατεταμένη περίοδο soft market, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πάρα πολλές προκλήσεις τα τελευταία χρόνια, όπως για παράδειγμα την εφαρμογή των κανόνων του Solvency II, που εκτός από ζητήματα οικονομικής φύσης ρυθμίζει και ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας των εταιρειών. Παρά τις δυσκολίες στη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Solvency II, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις ευεργετικές συνέπειές του, αφού φέρνει αυξημένη αξιοπιστία στην αγορά μας.
Μία από τις οδυνηρές συνέπειες της κρίσης ήταν η σημαντική μείωση της δραστηριότητας ενός μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων και η αναβολή δημοσίων έργων.
Πέρα από το άμεσο χτύπημα που δέχτηκαν πρώτες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στη συνέχεια και μεγαλύτεροι οργανισμοί επηρεάστηκαν αρνητικά και ένας σημαντικός αριθμός από αυτούς είτε έκλεισαν είτε μετέφεραν τις δραστηριότητές τους εκτός των συνόρων, αναζητώντας οφέλη στον περιορισμό του κόστους λειτουργίας τους. Όσες δε παρέμειναν και αγωνίζονται για την επιβίωση και την ανάπτυξή τους σε ένα περιβάλλον capital controls και ύφεσης αναγκάζονται να αναθεωρήσουν πολιτικές που σε άλλες εποχές δεν θα είχαν υιοθετήσει. Οι μεγάλες εταιρείες εξακολουθούν να ασφαλίζονται ειδικά για περιουσία και αστική ευθύνη, έστω κι αν παρατηρούνται περιπτώσεις υπασφάλισης, λόγω οικονομικής στενότητας.
Στον αντίποδα, παρατηρείται ότι όλο και περισσότερες μικρότερες εταιρείες επιλέγουν να μένουν ανασφάλιστες προκειμένου να αποφύγουν το κόστος ασφάλισης. Η ουσιαστική μείωση των αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων, που σε πολλές περιπτώσεις γύρισαν σε ζημιές, κατάφερε άμεσο χτύπημα και στις καλύψεις διακοπής εργασιών, οδηγώντας τα συνολικά ασφαλιζόμενα κεφάλαια ακόμη χαμηλότερα. Η αποδυνάμωση των ισολογισμών οδήγησε μοιραία σε μείωση επενδύσεων σε τομείς όπως η συντήρηση εγκαταστάσεων και η ποιότητα κατασκευής των υποδομών. Σε γενικές γραμμές, τα τεχνικά χαρακτηριστικά των κινδύνων κυρίως σε σχέση με τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας φθίνουν. Αυτό αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τον δείκτη ζημιάς του κλάδου στο άμεσο μέλλον. Την ίδια στιγμή, παρατηρήθηκε έντονη προσπάθεια περιορισμού των οικειοθελών παροχών των επιχειρήσεων στους εργαζομένους τους, με άμεση επίδραση στα ομαδικά συμβόλαια ζωής και υγείας.
Τέλος, ο κλάδος των μεταφορών έχει δεχτεί σημαντικό πλήγμα, λόγω του καταποντισμού της εξαγωγικής δραστηριότητας της πλειονότητας των μεγάλων εταιρειών.
Στις ασφαλίσεις ιδιωτών, ο αριθμός των ασφαλιστικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται έχει αυξηθεί, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να έχει ιδιαίτερα ενταθεί.
Στις ασφαλίσεις επιχειρήσεων, και ειδικότερα στις ασφαλίσεις μεγάλων κινδύνων, οι εταιρείες που παραδοσιακά δραστηριοποιούνταν δεν έχουν ουσιωδώς αλλάξει.
Αυτό όμως που έχει αλλάξει στον κλάδο -για τους λόγους που προαναφέρθηκαν- είναι το μέγεθος της διαθέσιμης ασφαλιστικής ύλης. Αυτό άνοιξε, κατά κάποιον τρόπο, την αγορά και οδήγησε τις εταιρείες στην απόφαση να γίνουν πιο ελαστικές και να εξετάσουν κινδύνους τους οποίους στο παρελθόν θα απέρριπταν. Ομολογουμένως όμως αυτό δεν επέφερε σημαντική αύξηση στον δείκτη ζημιών των εταιρειών, και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, αντίθετα με το τι γίνεται στην αγορά, αρκετές από τις επιχειρήσεις αυτές, ανταποκρινόμενες στις εισηγήσεις των ασφαλιστών τους, πήραν μέτρα βελτίωσης των υποδομών τους.
Σταδιακά, παρατηρείται μια μικρή βελτίωση στους οικονομικούς δείκτες και αναμένουμε ότι αυτό θα έχει και θετικές ασφαλιστικές προεκτάσεις. Στην ERGO αναλαμβάνουμε κινδύνους από μικρούς εμπορικούς και βιοτεχνικούς ώς μεγάλους ξενοδοχειακούς, βιομηχανικούς και τεχνικούς και είμαστε σε θέση να προσφέρουμε ένα μεγάλο εύρος καλύψεων, με capacity που καλύπτει τις περισσότερες των περιπτώσεων που μας προσφέρονται. Το γεγονός δε ότι ανήκουμε στον όμιλο της Munich Re μάς επιτρέπει επιπλέον την πρόσβαση σε μια μεγάλη δεξαμενή εμπειρίας και τεχνογνωσίας και εκτός Ελλάδος.