Άρθρο του κ. Γιώργου Ραουνά, που δημοσιεύτηκε στο Broker’s Time 56*
*Ο κ. Ραουνάς είναι Γενικός Διευθυντής της KPMG Σύμβουλοι AE
Σε ποια πεδία θεωρείτε ότι η ασφαλιστική αγορά έχει τα περιθώρια να παρουσιάσει μεγαλύτερες επιδόσεις σε επίπεδο συγχωνεύσεων;
Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις στην ελληνική ασφαλιστική αγορά αναμένεται να γίνουν τόσο στο επίπεδο των ασφαλιστικών εταιρειών όσο και στο επίπεδο των μεσιτών ασφαλίσεων. Όσον αφορά τις ελληνικές ασφαλιστικές εταιρείες γενικών ασφαλίσεων, πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι κάτω από τις μεγάλες κανονιστικές πιέσεις, αλλά και τις έντονες επιχειρησιακές πιέσεις (ψηφιακός μετασχηματισμός, τεχνητή νοημοσύνη/big data, αυτοματοποιημένες διαδικασίες/robots, εναλλακτικές πωλήσεις κ.ά.), σύντομα θα οδηγηθούν σε σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον τους. Οι εναλλακτικές είναι μάλλον δεδομένες: Είτε ένταξη σε ευρύτερα σχήματα, είτε επανακαθορισμός του επιχειρηματικού και λειτουργικού μοντέλου που να τις διαφοροποιεί, είτε, δυστυχώς, διακοπή (ελπίζουμε συντεταγμένα) εργασιών.
Για τις εταιρείες ζωής (και οτιδήποτε αφορά ασφαλίσεις με μεγάλο χρονικό ορίζοντα), ήδη υπάρχει συρρίκνωση, αφού δύσκολα τα εγχώρια σχήματα θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν την κεφαλαιακή βάση που θα τα καταστήσει βιώσιμα.
Όμως, για μη θεωρηθούμε «καταστροφολόγοι», πάντα θα υπάρχει πεδίο για εταιρείες με καινοτόμες ιδέες που θα βρουν τον χώρο τους στην αγορά, αλλά αυτό θα γίνει με κάτι φρέσκο, που κυρίως θα απαντά στις νέες ανάγκες των πελατών.
Γιατί οι μεσίτες ασφαλίσεων δείχνουν να «αντιστέκονται» στη γενικότερη τάση που θέλει το επιχειρείν να συγκεντρώνεται σε ισχυρότερα σχήματα;
Καταρχάς, υπάρχει η ιστορία εκάστης οντότητας που στο παρελθόν λειτούργησε αυτόνομα, διαμορφώνοντας συνθήκες που αρκετές φορές οδήγησαν σε έντονα ανταγωνιστικές σχέσεις. Δεν είναι εύκολο να μπεις κάτω από την ίδια στέγη με κάποιον που μέχρι χθες θεωρούσες αντίπαλο. Επίσης, η εξειδίκευση που κάποιοι μεσίτες ασφαλίσεων έχουν αποκτήσει λειτουργεί ανασταλτικά, αφού, εντασσόμενοι σε κοινό σχήμα, θεωρούν ότι απεμπολούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Το βασικό όμως θέμα –που πολλές φορές δεν θέλουμε να παραδεχθούμε– είναι η (σχετική) έλλειψη εμπιστοσύνης προς άλλους επαγγελματίες του χώρου, ώστε να υπάρχει η σιγουριά ότι δεν υφίστανται «κρυμμένες ατζέντες» και ότι όλοι θέλουν να προχωρήσουν προς έναν κοινό σκοπό, για αμοιβαίο όφελος.
Τι πρέπει να προσέξει ένας μεσίτης ασφαλίσεων πριν λάβει την απόφαση να συμπράξει με κάποιον εκ των ανταγωνιστών του;
Δεδομένων των αλλαγών που διαμορφώνουν το νέο τοπίο στην ασφαλιστική αγορά, οι μεσίτες ασφαλίσεων θα κληθούν να συμπράξουν μεταξύ τους και να εξασφαλίσουν ισχυρά και κερδοφόρα χαρτοφυλάκια. Συνεργασίες τέτοιου τύπου δεν είναι εύκολες, αφού αφενός οι οικονομικές συνθήκες εκάστης συμπράττουσας εταιρείας ενδέχεται να υποκρύπτουν «εκπλήξεις», ενώ δεν μπορούν να παραβλεφθούν οι αναμενόμενες «αρχηγικές» τάσεις, που είναι πολύ πιθανό να αποτελέσουν σοβαρό πρόβλημα για να νέα σχήματα.
Για τον περιορισμό των αναμενόμενων δυσκολιών, υφίσταται μια αναγκαία συνθήκη και καλή προετοιμασία σε δύο επίπεδα. Η αναγκαία συνθήκη αφορά τις καλές διαπροσωπικές σχέσεις. Όσο καλή προετοιμασία και να γίνει, αν υπάρχουν ουσιαστικά/αγεφύρωτα θέματα μεταξύ των εν δυνάμει συνεργατών, αυτά δεν θα εκλείψουν ποτέ και θα οδηγήσουν σε αποτυχία. Όσον αφορά την προετοιμασία, το πρώτο επίπεδο –και απόλυτα αναμενόμενο– είναι το μοντέλο συνεισφοράς και απολαβής, αφού ο κάθε συμπράττων θα εισφέρει το χαρτοφυλάκιό του στο σχήμα, θα αναλάβει μέρος των εξόδων και αναμένει να έχει ένα οικονομικό αποτέλεσμα που θα πρέπει να είναι δίκαιο, με έναν προσυμφωνημένο και διαφανή τρόπο.
Το δεύτερο –του οποίου η σημαντικότητα υπάρχει περίπτωση να υποτιμηθεί– είναι η αποτελεσματική εταιρική διακυβέρνηση. Μόνο μέσω αυτής θα μπουν οι βασικοί κανόνες λειτουργίας του σχήματος, που θα οδηγήσουν στην εμπέδωση εμπιστοσύνης, που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την επιτυχία του εγχειρήματος.