Άρθρο της κ. Μαργαρίτας Αντωνάκη, που δημοσιεύτηκε στο Broker’s Time 55*
*Η κ. Αντωνάκη είναι Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος
Πλησιάζουμε στο τέλος του 2018, μιας χρονιάς που σε οικονομικό επίπεδο χαρακτηρίστηκε από το γεγονός ότι η Ελλάδα ολοκλήρωσε το τρίτο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, φαίνεται ότι η οικονομία, σταδιακά, ανακάμπτει. Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2018, η ιδιωτική κατανάλωση παρουσίασε αύξηση για πρώτη φορά μετά την αρνητική πορεία του 2017 και τη μηδενική μεταβολή του πρώτου τριμήνου του 2018. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη επίσης αυξάνεται. Οι εξαγωγές κινήθηκαν δυναμικά, το ίδιο και οι επενδύσεις.
Τα θετικά σημάδια για την πορεία της ελληνικής οικονομίας βελτιώνουν σημαντικά την ψυχολογία των αγορών και δημιουργούν αισιοδοξία για το μέλλον. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμό, καθώς η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, υπάρχει υπερφορολόγηση, το δημογραφικό πρόβλημα συνεχίζει να πιέζει και πολλά άλλα.
Πέραν των οικονομικών δεικτών, σημασία έχει και η ψυχολογία των πολιτών. Τι αισθάνονται και ποιες είναι οι απόψεις και οι ανησυχίες τους για το μέλλον τους;
Από έρευνες κοινής γνώμης που πραγματοποιεί η ΕΑΕΕ, είναι σαφές πως οι πολίτες αγωνιούν. Με βάση τα στοιχεία της τελευταίας μας έρευνας (MRB Hellas, 2017) το 53% ενός δείγματος 1.000 ατόμων πιστεύουν ότι το εισόδημά τους θα μειωθεί. Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτωμένων ανησυχούν για τη βιωσιμότητα των κρατικών ασφαλιστικών ταμείων και τη δυνατότητά τους να καταβάλλουν στο μέλλον συντάξεις.
Το 85% αυτών πιστεύουν ότι οι συντάξεις θα μειωθούν στο μέλλον και το 68% δηλώνουν ότι υπάρχει ανάγκη για συμπληρωματικό εισόδημα για τα γεράματά τους. Ίδια εικόνα και στην Υγεία, με το 66% των ερωτωμένων να πιστεύουν ότι οι κρατικές παροχές υγείας θα μειωθούν. Φαίνεται πως οι πολίτες αρχίζουν, σταδιακά, να αποκτούν ασφαλιστική συνείδηση και να συνειδητοποιούν πως πρέπει να πάρουν στα χέρια τους την τύχη τους. Ανασταλτικός παράγοντας όμως παραμένει το περιορισμένο εισόδημα.
Το 2018 η ασφαλιστική αγορά, με βάση τα μέχρι τώρα διαθέσιμα στοιχεία για την παραγωγή ασφαλίστρων που αφορούν το 10μηνο του 2018 (Ιαν.-Οκτ.), κινείται οριακά αυξητικά (+0,7% στη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων). Οι ασφαλίσεις ζημιών που είναι συνδεδεμένες με την οικονομική δραστηριότητα παρουσιάζουν αύξηση 4,1% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα ενώ, αντιθέτως, οι ασφαλίσεις ζωής κινούνται αρνητικά (-2,8%).
Η ασφαλιστική αγορά, εκπληρώνοντας την αποστολή της, αποζημίωσε και φέτος εκατομμύρια ασφαλισμένων. Ειδικά στα καταστροφικά γεγονότα των πυρκαγιών του καλοκαιριού, οι ασφαλιστικές εταιρείες ήταν συνεχώς στο πλευρό των ασφαλισμένων. Η αγορά ανταποκρίθηκε ταχύτατα και αποτελεσματικά, θέτοντας σε λειτουργία ειδικούς μηχανισμούς υποστήριξης και εξυπηρέτησης και καταβάλλοντας αποζημιώσεις και προκαταβολές, με στόχο την άμεση αποκατάσταση των ζημιών. Παράλληλα, ξεκίνησε τη διαμόρφωση προτάσεων ως βάση διαλόγου για την κάλυψη φυσικών καταστροφών, αρχής γενομένης από τον σεισμό.
Σε ποιοτικό επίπεδο, το 2018 υπήρχαν εξελίξεις νομοθετικές που επηρέασαν την ασφαλιστική αγορά και απαιτούν σημαντική κανονιστική συμμόρφωση. Έχουμε την IDD, την Οδηγία για τη διανομή των ασφαλιστικών προϊόντων, η οποία ενδυναμώνει ακόμη περισσότερο τα ελάχιστα πρότυπα και τις υποχρεώσεις όσον αφορά τους κανόνες που διέπουν τη διανομή των ασφαλιστικών προϊόντων, με απώτερο στόχο την προστασία του καταναλωτή και την ισχυροποίηση της εμπιστοσύνης του στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, η οποία είχε κλονιστεί μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Επιπλέον, τον GDPR, τη νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων που έθεσε νέους κανόνες και δεδομένα. Και φυσικά λειτουργούμε σε περιβάλλον Solvency II. Η νομοθεσία που ρυθμίζει τον κλάδο και προστατεύει τον καταναλωτή είναι καλοδεχούμενη, καθώς ενισχύει τη θωράκιση της ασφαλιστικής αγοράς.
Όμως, στην εξίσωση υπάρχει και ο παράγοντας «κόστος». Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε οι απαιτήσεις (κεφαλαιακές και εποπτικές) να μην οδηγούν σε υπέρμετρη νομοθεσία και επιβάρυνση της ασφάλισης, με αποτέλεσμα τα προϊόντα να καθίστανται πιο ακριβά για τους καταναλωτές.
Το 2018 ήταν μια χρονιά κατά την οποία ο ασφαλιστικός κλάδος εξελίχθηκε και εκσυγχρονίστηκε. Με αφορμή το Solvency II, πέραν της κεφαλαιακής ισχυροποίησης των ασφαλιστικών εταιρειών, σημαντικά βήματα έχουν γίνει και σε επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης.
Οι εταιρείες χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που δίνει η τεχνολογία ώστε να ανταποκρίνονται πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά στις σύγχρονες προκλήσεις. Προχωρούν στην ψηφιοποίηση. Μελετούν και καλύπτουν νέους κινδύνους, όπως το cyber risk, ενώ αναθεωρούν τον τρόπο που ασφαλίζουν ήδη υπάρχοντες κινδύνους, προσαρμόζοντας τις υπηρεσίες τους.
Σε ό,τι αφορά στη νέα χρονιά που θα ξεκινήσει σε λίγες ημέρες, ο στόχος μας είναι να κατορθώσουμε να πείσουμε ακόμη περισσότερους πολίτες για την αξία και τα οφέλη που προσφέρει η ασφάλιση στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή. Για την πορεία της ασφαλιστικής αγοράς παραμένουμε αισιόδοξοι.
Πιστεύουμε πως οι ασφαλίσεις ζωής και υγείας θα έχουν ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση, καθώς η συμπλήρωση στην κρατική σύνταξη και στις παροχές υγείας είναι ψηλά στις προτεραιότητες των πολιτών. Επιπλέον, όσο η οικονομία βελτιώνεται τόσο μεγαλύτερη ανάγκη θα υπάρχει για ασφαλιστική κάλυψη, οπότε ανάλογη ανάπτυξη θα έχουν και οι γενικές ασφαλίσεις, που όπως προανέφερα είναι συνδεδεμένες με την οικονομική δραστηριότητα.
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα είναι αξιόπιστοι σύμμαχοι των πολιτών και προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα ασφαλιστικών καλύψεων για όλες τις ανάγκες και τις δυνατότητες. Οι ασφαλιστικές εταιρείες διαθέτουν πλέον «ευρωπαϊκό διαβατήριο», το αυστηρότατο θεσμικό πλαίσιο Solvency II.
Επιπλέον, η Τράπεζα της Ελλάδος, η εποπτική αρχή του κλάδου, με τον συνεχή και στενό έλεγχό της, θωρακίζει, με τη σειρά της, την αξιοπιστία της ασφαλιστικής αγοράς.
Υπάρχουν, λοιπόν, σημαντικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς: αυξανόμενη, πραγματική ανάγκη για τις υπηρεσίες της και αξιοπιστία. Διαχρονικό ζητούμενο η αναγνώριση της συμβολής της ιδιωτικής ασφάλισης από την Πολιτεία, η οποία κάποια στιγμή πρέπει να καταλάβει ότι η ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς έχει πολλαπλά οφέλη για το κράτος και τους πολίτες.
